Κορμός Αμαζόνας με πτυχωτό ιμάτιο, πιθανόν να προέρχεται από την σκηνή της Αμαζονομαχίας της Θόλου,
© ΕΦΑ Φωκίδας, ΥΠ.ΠΟ.Α
Ο γλυπτός διάκοσμος της Θόλου στο ιερό της Αθηνάς Προναίας αποτελεί όχι μόνο στοιχείο για τη χρονολόγηση του ίδιου του κατά τα άλλα αινιγματικού μνημείου περί το 380-370 π.Χ., αλλά και ένα από τα ορόσημα στη μελέτη της ύστερης κλασικής πλαστικής. Τα γλυπτά δυστυχώς αποκολλήθηκαν ήδη κατά την Ύστερη Αρχαιότητα εξαιτίας του υψηλού αναγλύφου τους, που επέτρεπε την εύκολη απόσπασή τους για χρήση τους ως οικοδομικού υλικού. Χρειάστηκαν δεκαετίες μελετών και συντήρησης, προκειμένου να φτάσουν οι ερευνητές σε κάποια συμπεράσματα και να δώσουν ολοκληρωμένη μορφή στα σπαράγματα. Σύμφωνα με αυτές τις μελέτες, οι εξωτερικές μετόπες του κτιρίου έφεραν παραστάσεις Αμαζονομαχίας και Κενταυρομαχίας, ενώ η εσωτερική ζωφόρος πιθανώς σκηνές από τους άθλους του Ηρακλή και του Θησέα.
Τεχνοτροπικά, οι μορφές στις εξωτερικές μετόπες αποδίδονται με έντονη κίνηση, ανατομική ακρίβεια και πλαστικότητα, θυμίζοντας αρκετά τα αρχιτεκτονικά γλυπτά του Ασκληπιείου της Επιδαύρου.
Ο κορμός Αμαζόνας, που εκτίθεται στο Μουσείο των Δελφών, αν και αποσπασματικά σωζόμενος, εντυπωσιάζει με την κίνηση και την απόδοση των λεπτομερειών της ένδυσης. Ο κορμός εμφανίζει ελαφρά συστροφή για να αποδώσει την κίνηση, η οποία είναι έκδηλη στο επάνω σωζόμενο μέρος των μηρών και στο αριστερό χέρι που θα πρέπει να ήταν υψωμένο. Η μορφή φορά ιμάτιο με πολύ λεπτές πτυχώσεις, το οποίο στερεώνεται στη μέση με λεπτό ιμάντα. Ένας δεύτερος ιμάντας σταυρώνει κάτω από τα στήθη.
Κείμενο: Δρ. Αφροδίτη Καμάρα, Ιστορικός